Deze rondwandeling voert vanuit Echt door het mooie natuurgebied De Doort naar Dieteren (pauze) en van daaruit weer terug naar uw startpunt.

Starten: P-Plaats nabij begraafplaats, Ruijtersweg 30 in Echt.

Pauzegelegenheid: Boerderijterras Juffrouw zonder Kop, Echterstraat 5, 6114 KC Dieteren

Tel. 046-4492654

http://www.juffrouwzonderkop.com
boerderijterrasjzk@planet.nl

Door het fraaie landschap en de gunstige ligging tussen Zuid- en Midden-Limburg kent Echt een grote belangstelling van recreanten en toeristen. Echt-Susteren is de gemeente met het meeste buitenland van heel Nederland en kenmerkt zich door een uitgestrekte natuur, gezellige dorpskernen en je wandelt er binnen een uur van Duitsland naar België door uitgestrekte bosgebieden, open landschappen, waterlopen en kleine kernen met typische bebouwing.
Boerderijen, monumentale kerken en kastelen vormen het decor voor interessante wandelingen en fietstochten. De kern Echt ligt in het noordwesten van de gemeente en grenst aan België en de Nederlandse gemeente Maasbracht. Naast een levendige werk- en winkelplaats is Echt natuurlijk ook een aantrekkelijke woonplaats.
Echt biedt een modern en gezellig winkelcentrum waar je nog gratis kan parkeren en waar alle dagelijkse boodschappen te krijgen zijn. Daarnaast nodigen de vele terrassen en horecagelegenheden uit voor een kop koffie, een lunch of een zomers ijsje op de Plats.
Ook in uw vrije tijd is Echt een perfecte plek. Bij goed weer kunt u gebruik maken van een strandbad, een buitenzwembad, diverse sportvoorzieningen, maneges, visvijvers, speeltuinen enzovoort. In ontspanningscomplex In De Bandert liggen een overdekt recreatiebad en een sporthal.
De Doort is een natuurreservaat dat op de grens tussen Midden- en Zuid-Limburg ligt. Het ligt tussen de plaatsen Echt, Susteren en Dieteren.
Het gebied kent een grote afwisseling in biotopen, van bossen, weilanden, akkers en moerassen tot kleine en grote plassen. Daartussendoor stroomt de Middelsgraaf, deze is als ontwateringsgreppel gegraven in de 13e-14e eeuw toen de veenmoerassen aan de voet van het plateauterras, waaronder het Hochbruch, werden ontgonnen. Vroeger heette ze ook wel Nelisgraaf of Milisgraaf. De Middelsgraaf begint bij Schalbruch. In de jaren 1950 is de Middelsgraaf genormaliseerd. Voorheen was het een fraai meanderende gegraven beek die bij Aesterberg in de Maas uitmondde. Aan de noordkant loopt ook de Kanjelbeek, een klein beekje, dat in de zomer meestal droog staat. De Kanjelbeek mondt uit in de Middelsgraaf.
De plassen zijn zogenaamde tichelgaten die ontstaan zijn door de kleiwinning voor de Echter dakpannenfabriek De Valk tussen 1920 en 1960. Deze zijn gegraven in klei-afzettingen in de oude Maasmeanders. Tijdens de kleiwinning werd het water in de omliggende beken gepompt. Na beëindiging van de kleiwinning vulden de plassen zich met grond- en regenwater. Enkele ervan zijn in de loop der tijd weer verland of bestaan uit moeras. Ook zijn enkele plassen volgestort met afval. Kleiwinning vindt in dit gebied overigens al plaats vanaf de late Middeleeuwen.
De Doort is afgeleid van “dorenbosch”, een gebied met doornachtige struiken en heesters. Men gaat er vanuit dat het gebied altijd bebost is geweest. Hierbij moeten we ons niet het bos voorstellen zoals dat er tegenwoordig ligt, maar eerder een middenbos. Voor meer info zie de website van Olaf Op den Kamp : http://www.eifelnatur.de/Niederl%E4ndisch/Seiten/NSG%20De%20Doort.html

Dieteren (Limburgs: Deetere) is een kerkdorp in de zogenaamde 'taille' van de Nederlandse provincie Limburg, gelegen tussen de kernen Roosteren en Susteren, in de gemeente Echt-Susteren. Met 828 inwoners is het de kleinste kern van de gemeente.

Dieteren, kerk
Dieteren heeft met zekerheid al bestaan aan het begin van de 13e eeuw; de oudst bekende geschreven vermelding van de plaatsnaam (als Dithirn) dateert uit het jaar 1213. Archeologische vondsten hebben verder aangetoond dat het gebied al vele eeuwen eerder door mensen bewoond moet zijn geweest. Over de betekenis en/of de herkomst van de plaatsnaam is niets duidelijk, maar het kan mogelijk worden vergeleken met die van het Gelderse plaatsje Dieren, gezien de overeenkomsten tussen de oude vormen. Mogelijk is het dan afgeleid van de naam Diederik.

In 1441 wordt Johan Hoen (1380-na 1463) uit het Huis Hoensbroeck genoemd als heer van Dieteren.
Op bestuurlijk gebied valt Dieteren al van oudsher onder Susteren, iets wat niet altijd geheel zonder slag of stoot zo is geweest. Kerkelijk is het wel losgemaakt van Susteren; rond 1712 werd in Dieteren een rectoraat gesticht en in 1806 een parochie. De eerste parochie heeft echter niet lang bestaan, in 1806 kwam hier al een einde aan. De huidige parochie bestaat sinds 1833.

Natuur en landschap
Dieteren is gelegen in de smalle Nederlandse strook die Zuid-Limburg met de rest van Nederland verbindt, de zogenaamde 'taille van Limburg'. Hemelsbreed ligt België ongeveer 2,5 kilometer ten westen en Duitsland ongeveer 4 kilometer ten oosten van de plaats. De ligging is landelijk, met voornamelijk uitgestrekte akkers en weilanden die de bebouwde kom omringen. Ook ligt er een klein bedrijventerrein langs de provinciale weg naar Susteren. De provinciale weg, de N296, loopt langs de zuidelijk c.q. westelijke rand van het dorp en geeft iets ten westen aansluiting op de autosnelweg A2.

Ter hoogte van Dieteren vloeien de Roode Beek en de Geleenbeek samen.

Bezienswaardigheden
De huidige kerk van Dieteren, de Sint-Stephanuskerk, dateert van 1939-1940 en is een ontwerp van de Maastrichtse architect Alphons Boosten. Het bouwwerk is geheel opgetrokken uit baksteen en heeft een breedgebouwde toren met een koperen spits.
Een ander bijzonder bouwwerk is de Dieterdermolen, een watermolen op de Roode Beek, daterend van de 13e eeuw en vernieuwd in 1806.
Nabij Dieteren bevindt zich de Koppelberg. Dit is een oude 'motte', een kunstmatige heuvel uit de vroege middeleeuwen waarop ooit een gebouw moet hebben gestaan.

Boerderijterras Juffrouw zonder Kop in Dieteren is gelegen aan de tailleroute, een 34 km lange fietsroute door de flora en fauna van Midden-Limburg tevens grenzend aan natuurgebied “De Doort”. Diverse knooppunten van het Euregionale fietsnetwerk naderen het boerderijterras, knooppunten 6 en 13 naderen het meest de locatie

Het terras bevindt zich op de binnenplaats van de carréboerderij die dateert vanaf 1840. U kunt er terecht voor een kop verse koffie en een zelfgebakken wafel of een stuk Limburgse vlaai.

Een boerderijterras in Midden-Limburg onderscheidt zich natuurlijk door zijn eigen kenmerkende streekproducten, sages en legendes. Deze vind je terug op de kaart van het huis en in het “winkeltje’.

Sage
De sage van de “Juffrouw zonder kop” dateert uit 1498 en werd door de Limburgse Priester en heemkenner H.Welters opgetekend. In verkorte vorm gaat de sage als volgt;
Aan de zuidkant van het aloude stadje Echt verheft zich een bos, alwaar zich de laatste woudreuzen verschuilen voor de moordende bijl. Op de plaats waar vroeger de natuur de scepter zwaaide, prijken thans graanvelden. Aan het eind van de Doort ligt een plaatsje waar kinderen op eerbiedige afstand vandaan blijven; het is de plaats waar vroeger op de heuvel het zogenaamde Slotje stond. Het is een plaats waar men ‘s winters over vertelt, waar op onheilspellende nachten de spookgestalte van de vrouw zonder kop rondwaart.
Zo was Drikus op een vastenavond dinsdag naar Susteren geweest. Daar had hij zich bij zijn tante Seph tegoed gedaan aan pannekoek en oud bier. Om 11 uur ‘s avonds keerde hij met beneveld hoofd terug naar boerderij de Horst. Achter de Middelsgraaf sloeg hij, om de weg te bekorten, een voetpaadje in dat hem binnen een kwartier door de Doort bij de Horst zou brengen. Hij doolde door het hout- en struikgewas en van vermoeidheid ging hij onder een grote eik zitten waarna hij weldra insliep.
Na even geslapen te hebben, vielen er 3 eikels op zijn neus. Hij probeerde weer te slapen, maar daar klonken de 12 klokslagen van de Echter kerktoren. Hij stond op om op het klokgegalm af te gaan. Toen de laatste toon was weggegalmd zag hij ineens een blauw vuurtje ontvlammen. Drikus voelde zich niet op zijn gemak, vooral niet toen hij een grote ketel zag die op 3 poten kwam aanlopen en zonder ergens tegenaan te hangen toch boven het vuur bleef zweven. Tegelijkertijd hoorde Drikus een stevige stormwind opsteken en omhoogkijken zag hij een vurig gespan naderen: 2 zwarte bokken met vleermuisvlekken die een gloeiende wagen trokken. In de wagen zit de gedaante van een juffrouw met een sneeuwwitte mantel. Drikus verbergt zich achter een struik en door het licht van de wagen ziet hij dat hij op de bouwvallen van het Slotje terecht is gekomen. Ineens klinkt een stem: “Van hier het oningewijde gemeenvolk”! En daar staat de juffrouw voor Drikus. Ze werpt haar mantel weg en in een bloedrood kleed staat daar de juffrouw met in haar handen haar bloedend hoofd. “Gij roekeloze indringeling, als thans het uur van mijn macht had geslagen, had gij Uw hoofd op deze plaats moeten achterlaten”. “Wie zijt gij”, stamelde Drikus.
“Ik ben de adelijke dame van dit kasteel, die in het jaar 1498 door uw Echter medeburgers zo wreed werd onthoofd. Daarom vervolg ik hen. Het is voor U een zonderlijk geluk dat U juist op deze dag der week en niet op woensdag of Vrijdag hier zijt gekomen: velen Uwer medeburgers waren minder gelukkig.
Wilt gij weten wat er van de verscheidene mensen is geworden, die spoorloos uit Uw dorp zijn verdwenen? Ga en kijk in de ketel, daar liggen hun hoofden te braden”, aldus de juffrouw.
“Het is niet minder gelukkig voor mij dat gij hier zijt”, vervolgde de juffrouw. “Voor mijn sterven kon ik niet openbaren dat al mijn geld en juwelen in 3 kisten onder de grond zijn begraven. Nu moet ik zo lang rondspoken op deze plaats tot iemand de schat heeft opgegraven, dan oas ben ik verlost. Red mij”, sprak de Juffrouw zonder Kop. “kom op dinsdag terug, breng slechts één helper mee, neem brood en zout mee, doe nieuwe klompen aan en op deze plaats gemerkt met een berkehoutje begint gij met een nieuwe spade te graven. Spreek echter met geen woord tijdens de arbeid, want dan is alle moeite vergeefs”.
Ineens was de spookgedaante verdwenen.
De volgende nacht keerde Drikus met zijn zwager Hannes terug. Toen de Echter klok het twaalfde uur had geslagen, begonnen ze te graven. Na lange tijd stoote de spade van Hannes op iets dat een hol geluid gaf. In vreugde riep hij: “Drikus daar zit de heks”. Helaas, ze hoorden een zware plof en de kisten met geld en juwelen zonken drie maal zo diep als dat ze eerst lagen. Vol spijt over hun teleurstelling keerden Drikus en Hannes naar huis terug.
De schat ligt er nog steeds………….