Mooie gevarieerde rondwandeling vanuit Melderslo door Kasteelpark Ter Horst oftewel Kasteelse Bossen, langs het Zoemhukske van de Imkersvereniging Horst, Huys Ter Horst en natuureducatiecentrum D'n Rowwen Hook.

U start bij de RK Odakerk in Melderslo aan de Rector Muldersstraat.

Pauzegelegenheid bij Boscafé Het Maasdal, Tienrayseweg 10B
5961, Horst, Limburg, NLD
0773970334
www.boscafehetmaasdal .nl
info@boscafehetmaasdal.nl

Melderslo (Limburgs: De Melderse) is een kerkdorp van de Nederlandse gemeente Horst aan de Maas. Het dorp telt 2.060 inwoners (per 1 januari 2013) en ligt op 23 meter Normaal Amsterdams Peil. Het dorp is rond 1400 ontstaan uit drie ontginningsvelden in een bos: Meldersveld, Lochtsveld en Eikelenbosserveld. Het gebied dat nu het huidige dorp Melderslo en het gehucht Eikelenbosch vormt is al eeuwenlang bewoond. Toen bestond de bebouwing uit tientallen verspreid liggende boerderijen rond de ontginningsvelden. Pas in de 20ste eeuw groeide Melderslo uit tot een dorp. Melderslo wordt het blauwe bessendorp genoemd omdat 25% (per 2007) van de Nederlandse blauwe bessen er gekweekt worden. Tijdens de carnavalsperiode wordt het dorp omgedoopt tot het Vlaskoppenrijk.
Archeologisch onderzoek wijst uit dat er al duizenden jaren voor Christus, in de prehistorie, mensen gewoond en geleefd hebben in Melderslo. Ze woonden op de hoger gelegen zandgronden. Uit de Romeinse tijd (12 voor Christus tot 450 na Christus) en de vroege middeleeuwen (450 tot 1000 na Christus) zijn geen bewijzen van menselijke bewoning gevonden.

De oudst bekende schriftelijke vermelding van menselijke bewoning dateert uit 1394. In deze bron wordt gesproken over het Meldersloervelde. Archeologisch onderzoek wijst uit dat de feitelijke bewoning een paar eeuwen ouder is: aan het ontginningsveld Eikelenbos zijn vondsten aangetroffen daterend uit circa 1200. Waarschijnlijk was de bewoning in Melderslo in de middeleeuwen gekoppeld aan de vestiging van mensen in het gehucht Berkel (het latere dorp Horst, gelegen op circa 3 kilometer afstand) en het kasteel Ter Horst (op circa 1 kilometer afstand).

Landbouw
De geschiedenis van Melderslo is vooral bepaald door de landbouw. De natuurlijke omstandigheden voor landbouw waren ongunstig. Arme zandgronden overheersten. Grote heidevelden bepaalden het aanzien. De eerste bewoners vestigden zich aan de rand van de hoger gelegen zandgronden. Door verrijking met heideplaggen en mest van dieren gemengd met stro werden de hoger gelegen zandgronden geschikt gemaakt voor akkerbouw. In de loop der eeuwen werden deze hoge gronden door menselijke inbreng circa 50 centimeter opgehoogd. Zo ontstonden geleidelijk de gehuchten Melderslo en Eikelenbos. Eeuwenlang bestonden deze gehuchten uit enkele tientallen boerderijen. Tot aan het begin van de twintigste eeuw woonden er niet meer dan een paar honderd mensen. Ze leefden bijna allemaal van de landbouw. De meeste boeren beschikten over enkele stuks vee en een beetje akkerbouw- en weidegrond. De opbrengsten waren normaal gesproken net voldoende om te overleven. Maar als er ziektes of droogte heersten, kregen de mensen het al snel moeilijk.

Herkomst naam 'Melderslo
De herkomst van de naam 'Melderslo' is onzeker. Mogelijk is de betekenis milde plaats in bos. Hierbij wordt melder afgeleid van het Germaanse mildreda en lo van open plaats in een bos. Andere mogelijke betekenissen zijn zandheuvel in bos (hierbij wordt melder afgeleid van zandheuvel) of onkruid in bos (hierbij wordt melde afgeleid van het onkruid melde). Onwaarschijnlijk is dat melder verband zou houden met de vogelnaam merel.

School en kerk
Belangrijk voor de ontwikkeling van Melderslo was dat de boeren rond 1900 over kunstmest konden beschikken. Vanaf dat moment kon men de heidevelden ontginnen. Ze werden omgezet in akkerland. Het aantal inwoners van Melderslo begon toen te groeien. Daarom besloot de gemeenteraad van Horst in 1916 om een school te bouwen in Melderslo. De architect hiervan was Caspar Franssen (1860-1932) uit Roermond. De school was in 1917 klaar. Het dorp had nu zijn eerste gemeenschappelijke gebouw.

In 1921 werd de Sint Odakerk gebouwd, naar ontwerp van de uit Venray afkomstige architect A. Martens. In 1932 bleek de kerk te klein te zijn om alle kerkgangers te kunnen herbergen. 's Zomers moesten velen de mis in de open lucht volgen. Vergroting van het gebouw was daarom een absolute noodzaak. De kerk werd met acht meter verlengd en bovendien voorzien van een toren. Architect was Joseph Franssen (1893-1968) uit Roermond. De verbouwde kerk bleef uiteindelijk niet meer dan 10 jaar staan. In de nacht van 23 op 24 november 1944 werden de toren en kerk opgeblazen door de terugtrekkende Duitsers. Direct na de oorlog werd de Maastrichtse architect Alphons Boosten (1893-1951) aangezocht voor de bouw van een nieuwe kerk. In 1946 werd het eerste ontwerp voor de kerk ingeleverd maar dit werd afgekeurd omdat het te groots was en het een gebrek aan dorpskarakter had. Het ontwerp van 1948 werd wel goedgekeurd. Opvallend in dit ontwerp is de pijlvormige plattegrond, met twee schuin naar het koor geplaatste transeptarmen. Diverse vertragingen zorgden ervoor dat pas in 1951 kon worden begonnen met de bouw. Uiteindelijk was de kerk in april 1953 zover klaar dat ze in gebruik kon worden genomen. In 1954 werden in de nieuwe kerk glas-in-loodramen geplaatst, ontworpen door de beroemde glazenier Joep Nicolas (1897-1972).Ter herinnering aan de in 1944 verwoeste kerk werd in 1979 een monument voor de nieuwe kerk geplaatst. Het monument is een zonnewijzer die is geplaatst op een blok steen dat afkomstig is van de vooroorlogse kerk.

Groei inwoners en welvaart
Kort na de Tweede Wereldoorlog woonden er in Melderslo elfhonderd mensen. Het aantal inwoners in het jaar 2008 ligt rond de tweeduizend. Niet alleen het aantal inwoners, maar ook de welvaart groeide. De bedrijven in de landbouw en veeteelt werden steeds groter.

Tuinbouw en asperges- en champignonteelt werden in Melderslo heel belangrijk. Per 2007 wordt 25% van de Nederlandse blauwe bessen gekweekt in Melderslo.

Cultuur
Door de bouw van de school in 1917 en de kerk in 1921 was Melderslo een echt dorp geworden. Er werden vanaf toen ook allerlei clubs en verenigingen opgericht. Het verenigingsleven in Melderslo is sinds 1917 altijd bloeiend geweest. De laatste decennia hebben sommige verenigingen wel te kampen met een afnemend ledental.

Melderslo beschikt sinds 1948 over een eigen weekblad: De Kwaker. Dit bevat verenigingsnieuws, jubilea, geboorten, overledenen en ander dorpsnieuws van en over Melderslo.

Sinds mei 2009 beschikt Melderslo over een multifunctioneel gebouw waar alle verenigingen onderdak vinden. Dit gebouw heet 'De Zwingel'.

Balgooien
Bijzonder voor Nederland is het jaarlijkse Balgooien in Melderslo. Echtparen die het afgelopen jaar getrouwd zijn gooien fruit en snoep naar een schare kinderen die ‘bal-bal-bal' staat te roepen. Dit raadselachtige gebruik, dat behalve in Horst, America, Meterik en Melderslo nergens in de wijde omtrek voorkomt. Deze traditie is ouder dan 1836.

De ruïne van kasteel Huys ter Horst en zijn omgeving is voor de gemeenschap een belangrijk landmark en levert, door haar aanwezigheid en historie, een belangrijke bijdrage aan de identiteit van Horst.
De lopende consolidatie/restauratie nadert, dank zij de inzet van onze vrijwilligers, medio 2015 zijn voltooiïng. Momenteel lopen er twee initiatieven om het gebruik van kasteel Huys ter Horst en zijn omgeving te optimaliseren.

Kasteelpark Ter Horst
Rond de ruïne van het kasteel Huys ter Horst ligt een parkachtig landschap dat vroeger bekend stond als het Moelbaerenbos, nadien werd aangeduid met de Kasteelse bossen en dat in 2009 is omgedoopt tot Kasteelpark Ter Horst. Het gebied heeft een recreatieve functie voor de gemeente Horst aan de Maas; er liggen ondermeer sportvelden, een ruime dierenweide en een groot hotel. Ook vind je er het Zoemhukske. Maar naast recreatie vind je er ook nog volop natuur.

Het Zoemhukske is een praktijkcentrum voor de bijenteelt in de regio Horst aan de Maas en eigendom van de Imkervereniging Horst e.o. In dit gebouw is ook IVN De Maasdorpen gehuisvest. Het Zoemhukske wordt omgeven door een prachtige tuin met drachtplanten en is vrij toegankelijk. Zeker in het voorjaar en de zomer is het een bezoek meer dan waard.

Vóór Het Zoemhukske bevindt zich het startpunt van avonturenpad ‘Ridders en Rovers’ voor kinderen. Dit avonturenpad wordt bewegwijzerd door houten spechten op een paal. Ook zijn op verscheidene plaatsen langs dit pad tot ware kunstwerken uitgezaagde boomstammen te zien. Deze markeren de opdrachten bij dit avonturenpad.

Hoewel het gebied een parkachtige aanleg heeft, is het groot genoeg om voldoende 'natuur' te herbergen. Er zijn flinke stukken bos met een relatief grote variëteit aan bomen en struiken, het gebied bevat een aantal waterbekkens die ontstaan zijn door zandwinning t.b.v. de aanleg van de A73 en aan de westzijde wordt het park begrensd door de Groote Molenbeek. Dit zorgt voor veelzijdige en gevarieerde biotopen in de Kasteelse bosssen.

De toegankelijke structuur maakt het gebied daarbij heel geschikt voor natuur- en milieueducatieve activiteiten. De Kasteelse bossen vormen dan ook de achtergrond voor menige activiteit van IVN De Maasdorpen. Dat de bossen daarbij altijd weer verrassingen opleveren, toonde bijvoorbeeld de paddenstoelenwandeling in het najaar 2009 weer aan, toen de deelnemers op grote velden aardsterren stuitten, toch wel een bijzondere waarneming. 

Bezoek eens De Rowwen Hook in de Kasteelse Bossen. Het terrein is ingericht met een poel, een plas-drassituatie voor moerasplanten en een bloemenweide. Verspreid over het terrein staan informatieborden die vertellen welke bijzondere planten en dieren leven in dit natuureducatieterrein.

Scholen maken veel gebruik van dit terrein voor het geven van biologielessen. Basisschool De Doolgaard heeft De Rowwen Hook geadopteerd, leerlingen gaan er zelf aan de slag om het noodzakelijke onderhoud te doen. Zo wordt leren over de natuur nóg leuker.

De ingang van De Rowwen Hook ligt aan het pad tussen de Kasteelruïne en de parkeerplaats bij Wittenhorst.

Het Boscafé is gelegen in de Kasteelse Bossen van het Limburgse Horst aan de Maas, een prachtig natuurgebied met vele gezichten. Deze regio bestaat uit vele maasdorpjes die met elkaar verbonden zijn door prachtige natuurgebieden. Ook qua toerisme heeft deze regio veel te bieden, zoals bijvoorbeeld Toverland in Sevenum, de Kasteeltuinen in Arcen, de bierbrouwerij Hertog Jan in Arcen en allerlei kleine musea die u meenemen naar het vroegere Horst en omgeving. Noord Limburg staat bekend om de vele streekproducten zoals de roos, blauwe bessen, aardbeien, champignons en niet te vergeten asperges.

Plan daarom ook eens een bezoekje aan bijvoorbeeld het Aardbeienland in Horst, de Kantfabriek in Horst, Asperge- en Champignonmuseum de Locht, Hayberries, Lottum of de Paddestoelerij. Er lopen allerlei fiets- en wandelroutes die deze bezienswaardigheden aan doen en waar u aan deel kunt nemen. 

Further information at